Bài giảng Tiếng Việt Lớp 5 (Luyện từ và câu) Sách Kết nối tri thức - Bài: Luyện tập về dấu gạch ngang - Năm học 2024-2025 - Phạm Thị Hằng

 Cho đoạn văn sau:
Những dụng cụ, vật liệu cần chuẩn bị: 
- Nêu những dụng cụ cần dùng (ví dụ: kéo, kìm, dây 
thép, )
- Những vật liệu cần sử dụng (ví dụ: bìa, giấy, )”
 Câu 1: Em hãy tìm các dấu gạch ngang 
 trong đoạn trích trên. Cho đoạn văn sau:
Những dụng cụ, vật liệu cần chuẩn bị: 
- Nêu những dụng cụ cần dùng (ví dụ: kéo, kìm, dây thép, )
- Những vật liệu cần sử dụng (ví dụ: bìa, giấy, )”
 Câu 2: Em hãy nêu công dụng của những dấu gạch 
 ngang trên.
 Những dấu gạch ngang trên có công dụng là 
 đánh dấu các ý trong một đoạn liệt kê. Cho đoạn văn sau:
Những dụng cụ, vật liệu cần chuẩn bị: 
- Nêu những dụng cụ cần dùng (ví dụ: kéo, kìm, dây thép, )
- Những vật liệu cần sử dụng (ví dụ: bìa, giấy, )”
 Câu 3: Ngoài công dụng trên, dấu gạch ngang còn 
 dùng để làm gì nữa?
 Ngoài ra, dấu gạch ngang còn dùng để đánh dấu 
 chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật và nối các từ 
 ngữ trong một liên danh. 2 1 Nêu công dụng của dấu gạch ngang trong mỗi 
 trường hợp dưới đây: a. Thầy Ngô Thì Sĩ nhà nghèo, lại hay mượn sách vào ban 
đêm, các bạn hỏi cậu lấy đèn dầu mà đọc. Cậu vui vẻ chỉ lên 
mặt trăng:
– Đã có ngọn đèn lớn, ngọn đèn vĩnh cửu kia.
 Dấu gạch ngang dùng để đánh dấu lời 
 nói trực tiếp. b. Việt Nam tự hào về Giáo sư Tạ Quang Bửu – nhà khoa học, 
nhà giáo dục đa tài, uyên bác.
 (Gia Huy)
 Dấu gạch ngang dùng để đánh dấu bộ 
 phận chú thích, giải thích. c. Theo hành trình Đại Tây Dương – Thái Bình Dương, đoàn 
thám hiểm đã thực hiện chuyến vòng quanh thế giới bằng 
đường biển.
 (Ngọc Quảng)
 Dấu gạch ngang dùng để nối các từ 
 ngữ trong một liên danh. d. Trong cuốn Sống một đời tựa biển khơi, các tác giả đã vẽ nên một đại dương 
với vô vàn sinh vật kì thú:
– San hô có muôn hình muôn dạng
– Cá hề và hải quỳ có màu sắc sặc sỡ
– Tôm gõ mõ tạo ra bản hợp xướng vang động biển khơi,...
 (Theo Cao Sơn)
 Dấu gạch ngang dùng để đánh dấu 
 chuỗi liệt kê. 2 Cần thêm dấu gạch ngang vào những vị trí nào 
 trong đoạn văn dưới đây?
 Những trí tuệ vĩ đại bộ sách viết về một số nhà khoa học 
nổi tiếng thế giới gồm 5 cuốn. Các bạn nhỏ có thể tìm thấy 
nhiều thông tin thú vị trong mỗi cuốn sách nhỏ ấy:
Tét-xla một kĩ sư diện người Mỹ đã phát minh ra dòng điện 
xoay chiều, Ma-ri Quy-ri người phụ nữ gốc Ba Lan đã khám 
phá ra chất phóng xạ...
 (Theo Nguyễn Bảo Ngân) Những trí tuệ vĩ đại – bộ sách viết về một số nhà khoa học 
nổi tiếng thế giới – gồm 5 cuốn. Các bạn nhỏ có thể tìm 
thấy nhiều thông tin thú vị trong mỗi cuốn sách nhỏ ấy: 
Tét-xla – một kỹ sư điện người Mỹ – đã phát minh ra dòng 
điện xoay chiều, Ma-ri Quy-ri – người phụ nữ gốc Ba Lan – 
đã khám phá ra chất phóng xạ, 
 Lí do: Đó là vị trí đánh dấu bộ phận chú thích, 
 giải thích. Viết 1 – 2 câu có sử dụng dấu gạch ngang 
 với một trong những công dụng sau: 3
 a. Đánh dấu các ý liệt kê.
 b. Nối các từ ngữ trong một liên danh.
 c. Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích a. Đánh dấu các ý liệt kê.
 Cây chuối có rất nhiều công dụng:
 - Quả dùng để ăn.
 - Lá dùng để gói bánh.
 - Thân dùng để làm thức ăn cho gia súc, gia cầm.
 b. Nối các từ ngữ trong một liên danh.
Chuyến tàu Hà Nội – Vinh đã khởi hành lúc 6 giờ sáng. c. Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích
Mai – cô bạn thân nhất của tôi – đã xuất sắc giành 
được huy chương vàng môn điền kinh. 3 Nêu các công 
dụng của dấu 
gạch ngang.